Als organisatie wordt er steeds meer van je verwacht dat je aantoonbaar duurzaam opereert en verantwoordelijk gedrag aantoont. Een term die steeds vaker voorbijkomt is ‘net zero’. Dit betekent een wereld waarin broeikasgassen zijn gereduceerd tot een minimum en de (nog) niet te reduceren emissies uit de atmosfeer worden gehaald door emissies te compenseren of neutraliseren. Vanuit overheden en toezichthouders worden uiteenlopende criteria gesteld, waar steeds meer bedrijven aan moeten voldoen.
Door: Timon Schrijver
In Europa is de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) op het gebied van duurzaamheid één van de strengste wetgevingen. Deze wetgeving vereist van bedrijven binnen de Europese Unie om gedetailleerd te rapporteren over de impact van hun activiteiten op mens en milieu én vervolgens met oog op deze ecologische, sociale en governance (ESG) aspecten transparant te zijn richting stakeholders. Het gaat hierbij om bedrijven die aan twee van de onderstaande drie criteria voldoen:
Vanaf het boekjaar 2025 moet de eerdergenoemde informatie in het bestuursverslag staan en moet een onafhankelijke, externe partij deze informatie beoordelen. Middelgrote en kleine ondernemingen zijn minimaal tot het boekjaar 2026 vrijgesteld van de CSRD. Zij krijgen mogelijk eerder wel te maken met eisen van ketenpartners die wel moeten voldoen aan de CSRD.
Je organisatie heeft veel vrijheid om te bepalen hoe je precies je CO₂-uitstoot vermindert en hoe je daarover rapporteert. Belangrijk startpunt is om eerst te bepalen wat je huidige CO₂-uitstoot is en wat je kunt verbeteren. De volgende vraag is hoe je informatie over je net zero-doelen vastlegt en hoe je daar op een eenduidige manier over rapporteert. Veel organisaties beginnen daarmee met traditionele rapportagemogelijkheden, zoals in spreadsheets of een aparte tools of applicaties (point solutions). Dit kan op korte of lange termijn echter leiden tot verschillende uitdagingen die nauwkeurige, efficiënte en uitgebreide rapportage in de weg staan.
In dit blogartikel verkennen we de valkuilen van het werken met traditionele methoden bij net zero-rapportages. Daarnaast bespreken we een alternatieve oplossing om die valkuilen te vermijden. Zo zorg je ervoor dat je vanaf de start goed rapporteert over je duurzaamheidsinitiatieven.
Rapporteren over je CO₂-uitstoot betekent dat je data uit verschillende bronnen moet verzamelen en analyseren. Naarmate je organisatie meer duurzame initiatieven start en de wetgeving strenger wordt, neemt de mate van detail in je rapportages ook toe. Daar heb je dus een oplossing voor nodig die snel en nauwkeurig grote hoeveelheden complexe data kan verwerken. Denk dus goed na of je beoogde oplossing de capaciteit heeft om deze vraag te ondersteunen en ook schaalbaarheid biedt naarmate je meer rekenkracht nodig hebt.
Rapporteren over duurzaamheid wil je snel, eenvoudig en foutloos kunnen uitvoeren. Bij veel oplossingen moeten gegevens vaak nog handmatig ingevoerd worden, waardoor de kans op fouten toeneemt. Een kleine typefout kan leiden tot flinke onnauwkeurigheden in je rapportage, wat de geloofwaardigheid van je inspanningen ondermijnt. Andere oplossingen zorgen wel voor een geautomatiseerd proces, maar vereisen vaak nog handmatige integratie vanuit verschillende databronnen. Die integraties moet je ook voortdurend up-to-date houden en mogelijk ook aanvullen met nieuwe bronnen. Dat is stiekem best een tijdrovende klus.
Net zero draait om het analyseren van complexe datasets, het identificeren van trends en het effectief communiceren van inzichten. Daarvoor heb je diepgaande data-analyses en geavanceerde visuele weergaven nodig, waarmee je het verhaal achter de cijfers duidelijk kan maken voor alle stakeholders. Het is dus cruciaal om te achterhalen of jouw oplossing deze functionaliteit biedt. Houdt er daarnaast rekening mee dat je voor data-analyses gegevens uit verschillende bronnen met elkaar moet integreren. Als je tooling gebruikt die de integratie van data niet of nauwelijks ondersteunt, kan dat leiden tot fragmentatie en inconsistenties in je data.
Net zero-rapportages zijn onderhevig aan veranderende regelgeving en kaders. Onderzoek daarom altijd of je beoogde oplossing is uitgerust om deze veranderingen bij te houden, om risico’s op het gebied van naleving en onvolledige rapportage te voorkomen. Het gebruik van software die automatisch op de hoogte blijft van de nieuwste standaarden en regelgeving kan helpen om naleving te garanderen en uitgebreide rapportage mogelijk te maken die alle relevante data bevat.
Samenwerken aan rapportages is een uitdaging, vooral als je werkt met grote datasets of als er meerdere belanghebbenden bij betrokken zijn. Het heen en weer mailen van updates, het beheren van verschillende versies en het consolideren van feedback kan tijdrovend en foutgevoelig zijn. Bovendien zijn veel oplossingen niet erg eenvoudig toegankelijk voor alle belanghebbenden, wat de transparantie beperkt en effectieve samenwerking binnen en buiten je organisatie belemmert.
Zoals je hebt gelezen zijn er verschillende valkuilen als je aan de slag gaat met rapporteren over je duurzaamheidsinitiatieven. Waar het op neerkomt, is dat veel oplossingen erg goed zijn in het oplossen van één probleem, maar geen processen ondersteunen die buiten de oplossing vallen. Bovendien zijn ze meestal lastig te integreren met andere systemen en applicaties. In bijna alle gevallen ben je veel tijd kwijt om periodiek allerlei repeterende, manuele handelingen uit te voeren.
Om deze uitdagingen te overwinnen, kan een platform uitkomst bieden. Binnen een platform kun je strategische doelen vastleggen, maar ook bijhouden in hoeverre je voldoet aan subdoelstellingen van je stakeholders. Je creëert één omgeving die volledig in de Cloud draait, waarin data uit verschillende bronnen samenkomt. Als voorbeeld nemen we Net Zero Cloud van Salesforce. Dit platform beschikt over een robuuste API, om nieuwe databronnen eenvoudig te integreren. Zo kun je in de toekomst het platform makkelijk uitbreiden met nieuwe apps en functionaliteiten.
Als beheerder kun je per gebruikers rechten toewijzen. Zo kunnen sommige gebruikers bepaalde informatie niet zien of hebben ze vooraf toestemming nodig om gegevens te bewerken. Dit kan bijvoorbeeld noodzakelijk zijn bij de selectie van de emissiefactor en energieverbruiken die al gevalideerd zijn. Of bij financiële gegevens die niet inzichtelijk mogen zijn voor iedereen, maar wel nodig zijn om transparant te rapporteren over bepaalde waarden.
Daarnaast biedt het platform dashboards, die je helpen bij het creëren van een nauwkeurig beeld van de uitstoot die je organisatie genereert in scope 1, 2 of 3. Door steeds meer data uit bedrijfsactiviteiten en -initiatieven te verzamelen en analyseren, kun je de strategie van je organisatie steeds beter afstemmen op de huidige en gewenste net zero-status. Het platform helpt je om die inzichten te vertalen naar automatisch gegenereerde rapportages en dashboards voor toezichthouders en stakeholders.
Bovendien is het platform eenvoudig uit te breiden met portalen voor klanten, leveranciers en andere externe stakeholders. Handig als je bijvoorbeeld periodiek alle partijen op de hoogte wilt houden van initiatieven en relevante cijfers. Of juist de interactie op wilt zoeken, om nieuwe initiatieven aan te jagen.
Kortom, met een platform kun je op een efficiënte en nauwkeurige manier je CO₂-uitstoot meten, beheren en rapporteren, terwijl je ook voldoet – en kunt blijven voldoen – aan de vereisten van veranderende regelgeving. Het platform blijft zich ontwikkelen in lijn met de vraag van toezichthouders, overheden en de markt. Bovendien is het platform dynamisch aan te passen of aan te vullen in lijn met wensen van je organisatie. Door te kiezen voor een platform bevorder je samenwerking en genereer je inzicht voor een meetbare en goed onderbouwde Net Zero-strategie.
